راه آهن ایران و هورامان كارت سبز یونسكو را می گیرند؟
زمین دار شو: چهل وچهارمین کمیته میراث جهانی یونسکو درحالی بصورت مجازی در چین شروع به کار کرده که ایران امیدوار است با ثبت دو پرونده راه آهن و منطقه هورامان، لیست آثار جهانی خودرا بلندتر کند.
به گزارش زمین دار شو به نقل از ایسنا، این اجلاس به سبب همه گیری ویروس کرونا یک سال به تعویق افتاد و امسال از ۱۶ تا ۳۱ ژوئیه برابر با ۲۵ تیر تا ۹ مردادماه بصورت مجازی به میزبانی شهر فوژوا (Fuzhou) چین برگزار می گردد و در جریان آن، پرونده های جا مانده از اجلاس گذشته نیز بررسی خواهند شد.
۳۹ اثر برای ثبت در لیست میراث جهانی نامزد شده اند که ۲۲ مورد جا مانده از سال ۲۰۲۰ است. از ایران نیز دو اثرِ «راه آهن» و «منطقه هورامان» بررسی می شود.
بنا بر اعلام یونسکو، در تاریخ ۱۶ ژوئیه (جمعه ۲۵ تیرماه) کمیته میراث جهانی وضعیت حفاظت ۲۲۵ مکانی را که قبلا در میراث جهانی یونسکو ثبت شده اند، بررسی خواهدنمود که ۵۳ اثر نیز در معرض خطر قرار گرفته اند.
از ۲۴ ژوئیه (دوم مردادماه) کمیته میراث جهانی، بررسی آثار نامزد شده برای ثبت جهانی را شروع خواهدنمود. شروع کار با پرونده هایی است که از سال قبل در نوبت بررسی بوده اند که راه آهن شمال ـ جنوب و منطقه هورامان نیز جزو آنها است.
برگزاری این اجلاس که با تحویل کابینه به دولت سیزدهم همزمان شده است، اهمیت آنرا برای وزیر حاضر در وزارت میراث فرهنگی، گردشکری و صنایع دستی دو چندان کرده، بطوریکه در مسافرت اخیر به کردستان گفته به سبب اهمیت این مساله و برای خوشی مردم کردستان شخصا در این کمیته حاضر می شوم. این درحالی است که مقامات میراث فرهنگی در این سطح، کمتر در این کمیته تخصصی حاضر شده اند.
ایران درحالی با دو پرونده راه آهن و هورامان در این اجلاس یونسکو شرکت کرده که نقدهای بسیاری متوجه پرونده راه آهن برای ثبت در لیست آثار جهانی بوده است. پرونده راه آهن در سال ۱۳۹۶ به یونسکو ارسال شد، درحالی که آثاری چون تاق بستان، جیرفت، تپه سیلک، بندر کنگ و... و. سال هاست در نوبت انتظار جهت بررسی و ثبت در یونسکو قرار گرفته اند.
کارشناسان یونسکو همان سال اصلاحاتی را بر این پرونده وارد دانستند.
محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور ـ درباره این نظر کارشناسان یونسکو توضیح داد که آنها، نقشه ها و جزییات بیشتری را برای تکمیل پرونده نیاز داشتند که در این رابطه اطلاعات بیشتر به آنها ارائه شد تا این پرونده در سال ۲۰۱۸ ارزیابی شود و برای سال ۲۰۱۹ به ثبت برسد.
عقب تر که بر گردیم، در زمان آماده سازی این پرونده به سال ۱۳۹۴ در نشستی مشترک بین سازمان میراث فرهنگی و شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران، معاون وقت وزیر راه و شهرسازی که مدیرعامل شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران هم بود، اظهار داشت که خط آهن ایران قدیمی ترین خط آهن جهان نیست که بگوییم قدیمی ترین خط آهن است. اما محمدحسن طالبیان ـ معاون میراث فرهنگی کشور ـ در پاسخ به آن اظهار داشته بود: سه پل طلا در راه آهن شمال کشور اگر به تنهایی بخواهد در لیست آثار ثبتی جهان قرار گیرد ممکنست نتواند رأی بیاورد، چون با طرح این موضوع، بلافاصله پل های باارزش سوییس که فراوان هم هستند مطرح خواهند شد و سه پل طلای ایران شانس جهانی شدن را از دست خواهد داد. به همین خاطر نیز نمی توان موردی مطرح نمود، اما اگر بگویم در یک مسیر راه آهن، سه پل باارزش (سه پل طلا)، ایستگاه، خط، موزه و طبیعت را داریم این مجموعه در کنار یکدیگر شانس بیشتری خواهد داشت.
پرونده یک دفعه دیگر سال ۲۰۱۹ در کمیته میراث جهانی بررسی می شود که کارشناسان یونسکو بار دیگر خواهان اصلاحاتی در آن می شوند. نظر کارشناسان میراث فرهنگی در ایران بر این بود که با ارائه پرونده ناقص راه آهن، یک سهمیه از ایران سوخت شده است، درحالی که می توانستد یکی از آثارِ معطل در لیست موقت را با اطمینان بیشتری برای ثبت جهانی، عرضه کنند.
در سالی که پرونده راه آهن ایران از کمیته میراث چهانی بازگشت و اصلاحیه خورد، علیرضا رحیمی ـ عضو مجمع نمایندگان وقت استان تهران ـ تقصیر را بیشتر متوجه وزارتخانه های دیگر دانست و اظهار داشت: متاسفانه در ثبت تاریخی خطوط ریلی راه آهن در سازمان یونسکو، وزارت راه و شهرسازی و وزارت علوم کوتاهی کردند و ثبت این اثر تاریخی به سبب قصور در ارائه مدارک تا سال ۲۰۲۰ منتفی شد.
کمتیه میراث جهانی یونسکو در سال ۲۰۲۰ به سبب همه گیری ویروس کرونا برگزار نشد و ایران وقت بیشتری برای اصلاح پرونده راه آهن شمال ـ جنوب داشته، اما سرنوشت این پرونده همچنان مبهم است. طالبیان ـ معاون میراث فرهنگی ـ مدتی پیش درباره اجلاس امسال چنین اظهار داشته بود: «از آن جا که این اجلاس مجازی است و ایران هم لابی سیاسی ندارد باید کارشناسی از این دو پرونده مهم و بزرگ دفاع کرد.» ایران علاوه بر پرونده راه آهن، پرونده «منظر هورامان» را هم روی میز یونسکو دارد.
بگفته معاون میراث فرهنگی، عرصه در نظر گرفته شده برای منظر جهانی اورامانات، ۱۰۰ هزار هکتار و حریم آن ۳۰۰ هزار هکتار درنظر گرفته شده است.
هورامان یا اورامان نام منطقه ای تاریخی با بافت پلکانی و آداب و رسومی خاص است که بخش هایی از شهرستان های سروآباد، سنندج و کامیاران استان کردستان و شهرستان های پاوه، جوانرود، نودشه و نوسود استان کرمانشاه را شامل می شود. مسؤولان میراث فرهنگی کردستان که در تهیه این پرونده مشارکت و همکاری داشته اند، گفته اند: برای تهیه این پرونده مطالعاتی در قالب مردم شناسی، باستان شناسی، علوم طبیعی، معماری، اسناد تاریخی و هوار نشینی انجام شده است. ضمن اینکه بیش از ۵۰۰ اثر باستانی مربوط به دوران پارینه سنگی تا اواخر دوران اسلامی در این منطقه تاریخی شناسایی شده است.
ایران تا کنون ۲۴ اثر را در لیست میراث جهانی یونسکو ثبت کرده است. تخت جمشید اولین اثر تاریخی ایران بود که در سال ۱۳۵۸ وارد لیست میراث جهانی یونسکو شد. آخرین میراث فرهنگی که ایران موفق به ثبت آن شده جنگل هیرکانی بود که سال ۱۳۹۸ وارد این لیست شد.
میدان امام اصفهان، چغازنبیل، تخت سلیمان، پاسارگاد، بم و منظر فرهنگی آن، گنبد سلطانیه، بیستون، مجموعه کلیساهای ارامنه (سنت استپانوس، چوپان، دره شام، مریم مقدس و قره کلیسا)، سازه های آبی شوشتر، مجموعه آرامگاه و خانقاه شیخ صفی الدین اردبیلی، مجموعه بازار تاریخی تبریز، باغ ایرانی (دولت آباد یزد، پهلوان پور مهریز یزد، ارم شیراز، پاسارگاد شیراز، چهلستون اصفهان، فین کاشان، عباس آباد بهشهر، اکبریه بیرجند، ماهان کرمان)، گنبد قابوس، مسجد جامع اصفهان، کاخ گلستان، شهر سوخته، شوش، منظر فرهنگی میمند، بیابان لوت، قنات ایرانی (قصبه گناباد، مون اردستان، گوهرریز جوپار، اکبرآباد بم، قاسم آباد بم، بلده فردوس، زارچ، حسن آباد مشیر، ابراهیم آباد، وزوان، مزدآباد میمه)، شهر تاریخی یزد، منظر دیرینه شناسی ساسانی و جنگل های هیرکانی دیگر آثار جهانی ایران در این لیست هستند.
منبع: zamindarsho.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب