گزارش ایسنا از نتایج تحقیقات تاثیر ساختمان سازی بر آلایندگی زیست محیطی؛
ساختمان های ایران بوی كربن می دهند!
به گزارش زمین دار شو برای اولین بار در ایران و به همت دانشگاه نوشیروانی بابل، بررسی عملكرد اكولوژیكی ساختمان سبز با استفاده از معیار ردپای كربن در ساختمان سازی مورد تحقیق قرار گرفت كه در این مطالعه میزان تولید كربن و آب مصرفی در طول عمر ساختمان های شهری محاسبه شد، حاصل كار این پژوهش ارقامی تكان دهنده و نگران كننده در ارتباط با آلایندگی ساخت و سازهای كشور دارد.
رساله دانشجوی ارشد عمران گرایش محیط زیست دانشگاه نوشیروانی بابل برای نخستین بار در ایران به بررسی رد پای كربن در ساختمان سازی كشور پرداخت كه شاید در دنیا تنها چند كشور چنین مطالعاتی را داشته اند؛ این مطالعه و تحقیق پرده از ارقام عجیب و نگران كننده ای برداشت كه در مبحث تولید كربن و آب مصرفی در مدت بهره برداری از یك سازه وجود دارد؛ آماری كه شاید تصور آن برای آلایندگی بسیار دور از ذهن باشد.
مهتاب كوهی، نویسنده این رساله در گفت و گو با ایسنا با اذعان بر اینكه ساخت یك سازه یك مرتبه محقق شده ولی بهره برداری از آن تا مدتها ادامه خواهد داشت به ارقام بدست آمده از این تحقیق، اشاره و اظهار نمود: رد پای مقدار تولید كربن به ازای هر متر مربع از یك سازه بتنی برابر ۴۳۵.۵۵ كیلوگرم بوده كه این رقم در مورد سازه های فولادی به ۴۵۶.۵۲ كیلوگرم خواهد رسید.
وی، میزان تولید كربن در طول یك سال بهره برداری از ساختمان در اثر مصرف انرژی و سوخت را معادل ۳۷۱۶۰.۲۲ كیلوگرم برابر با ۶۹.۱۲ كیلوگرم در هر متر مربع ساختمان برآورد كرد و افزود: این میزان تولید كربن بعد از عایق كاری و تغییر جنس پنجره ها به ۱۱۳۴۵.۶۱ كیلوگرم در طول سال كاسته می شود.
ایشان در ادامه اضافه كرد: ردپای آب مصرفی برای هر سازه بتونی ۴.۷ و برای سازه های فولادی ۳.۸ متر مكعب تخمین زده شد ضمن اینكه این ارقام به صورت كاملاً علمی و دقیق از ردپای این عناصر برای ساختمان سازی و مدت بهره برداری مشخص از آن به دست آمده و مورد استناد است.
كوهی، علل انتخاب رساله را كم توجهی به اثرات به مراتب زیاد آلایندگی ساختمان سازی نسبت به سایر آلاینده ها نظیر كارخانه ها و خودروها عنوان نمود و اظهار داشت: ساختمان سازی امروز صنعتی است كه به لحاظ آلایندگی حداقل در ایران كمتر مورد توجه بود و قصد داشتیم تا به عرضه این آمار و ارقام نشان دهیم كه یك ساختمان در طول مدت بهره برداری می تواند تا چه اندازه سبب افزایش گازهای گلخانه ای و پیشرفت گرمایش جهانی زمین شود.
این دانشجوی ارشد عمران محیط زیست عنوان رساله را "عملكرد اكولوژیكی ساختمان سبز در اقلیم مازندران" معرفی نمود و با اشاره به اینكه این نخستین تحقیق در زمینه رد پای كربن در ساختمان سازی است، تصریح كرد: مرور پژوهش های منابع دیگر و تحقیقات سابق نشان داده است كه این تحقیق برای نخستین بار در كشور انجام شده و تابحال مطالعه ای برای مجموع ساختمان محاسبه نشده است.
كوهی با تصریح اینكه سازمان نظام مهندسی تمایلی به اجرایی كردن این تحقیق بعنوان یك دستور العمل ندارد، تصریح كرد: تلاش هایی برای مطرح كردن و اجرایی شدن این تحقیق در سازمان نظام مهندسی استان از راه اساتید انجام شد اما این نهاد بیشتر به دنبال ساخت و ساز است.
آلایندگی و هدر رفت انرژی زیاد ساختمان سازی
عضو هیئت علمی دانشگاه نوشیروانی بابل، هم مبحث ردپای اكولوژیكی عناصر را موضوعی مصطلح و رایج در دنیا دانست و اظهار داشت: نمونه مشابه این تحقیق در كشور سریلانكا برای اقلیم آنها انجام شد و در واقع هدف اصلی تحقیق، نشان دادن میزان آلایندگی ساختمان های كشور و میزان فراوان انرژی مصرفی در ساختمان ها به مدیران و مسئولان كشور است.
عزیر عابسی در گفت و گو با ایسنا، رقم محاسبه شده تحقیق ردپای كربن و آب در ساختمان ها را غیر قابل مقایسه و بسیار بیشتر از مقدار موجود در رژیم غذایی و خودرو عنوان نمود و اضافه كرد: میزان تولید دی اكسید كربن در چرخه ساختمان سازی از تولید سیمان و كاشی گرفته تا ایجاد سازه فولادی یا بتنی و حتی سیستم های گرمایشی منازل، چنان عدد بزرگی است كه نشان داده است كوچك ترین ساخت و ساز تأثیرات محیط زیستی بسیار عظیمی به دنبال دارد.
وی با تصریح اینكه اگر رعایت اصول و مدل ساختمانی با نصب پنجره ها دو جداره، سیستم های عایق كاری و بسیاری تمهیدات دیگر شكل گیرد در اقلیم مازندران برای یكسال تا ۷۰ درصد می توان انرژی را ذخیره كرد، افزود: این مقدار با محاسبه ۳۰ سال عمر مفید ساختمان رقمی بزرگ در ذخیره انرژی و كاهش هدر رفت آن محسوب شده كه علاوه بر جبران هزینه اولیه ساخت در كاهش اثرات زیست محیطی آن سازه بسیار تأثیرگذار خواهد بود.
وی با ذكر مثالی در تشریح این مطلب به بررسی مشكل آلودگی هوا در كلانشهر تهران پرداخت و تصریح كرد: تهران همیشه در زمستان مشكل آلودگی هوا دارد با وجود اینكه خودروها كه همان خودروها هستند، آنچه به آلودگی هوا دامن زده در واقع گرم كردن خانه ها با مصرف سوخت بالاست كه در نهایت سبب تشدید آلودگی به میزان ۳۰ تا ۴۰ درصد در زمستان می شود.
الزام بكارگیری برچسب انرژی برای ساختمان ها
دبیر كارگروه تخصصی پسماند و محیط زیست اتاق فكر توسعه و تعالی مازندران خواهان الحاق رعایت اصول ساخت در آئین نامه ساختمانی جهت جلوگیری هدر رفت انرژی و كاهش آلایندگی شد و خاطرنشان كرد: بعد از زلزله رودبار و حجم عظیم آوار بود كه رعایت مسائل ایمنی در مقابل زلزله برای ساخت و سازها در نظر گرفته شد و انتظار داریم نگاه حاكمیتی بر رعایت اصول محیط زیستی در ساخت و ساز تاكید و نظارت كند تا ساختمان ها به خصوصیت برچسب انرژی مجهز شوند.
عابسی، برچسب انرژی برای ساختمان ها را ملاك مناسبی برای ارزش گذاری آنها اعلام و خاطرنشان كرد: شاید ۱۰ سال پیش برچسب انرژی برای محصولات، یك فاكتور بی ارزش بود اما با تاكید نگاه حاكمیتی حالا شاهدیم كه خانواده ها در خرید لوازم خانگی بر روی آن تكیه می كنند چونكه این مورد كاملاً تفهیم شده كه افزایش كیفیت با كاهش مصرف رابطه مستقیم دارد.
وی با اشاره به اینكه رعایت مصرف انرژی با استفاده از برچسب قریب به ۱۵ سال است كه در دنیا رعایت می شود، اظهار داشت: اساساً اگر ساختمان ها متناسب با موارد فنی ساخت و ساز دارای برچسب انرژی باشند هدر رفت انرژی و در نتیجه آلایندگی به مراتب كاهش خواهد یافت.
این محقق، پژوهشگر و استاد دانشگاه، مطابق آمار، مطالب و اسناد تبیین شده شخص اول محیط زیستی استان را رئیس سازمان نظام مهندسی قلمداد كرد و اضافه كرد: در سازمان محیط زیست بیشتر تلاش ها معطوف حیات حیوانات و بقای موجودات و حفظ منابع طبیعی است اما اینجا صحبت از صدور صدها هزار پروانه ساختمانی بوده كه اگر ساختمان سازی اصولی لحاظ شود تأثیراتی به مراتب بیشتر در حفظ محیط زیست خواهد گذاشت.
عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل با عنایت به تجربه شخصی خود اظهار نمود: در كشور آمریكا به این نتیجه رسیدند كه تخریب یك ساختمان و ساخت و ساز به جای آن مخاطرات زیست محیطی به مراتب بیشتری نسبت به حفظ همان بنا دارد، در نتیجه اسكلت سازه مقاوم ساخته شده و تنها بخش های ظاهری سازه، اصلاح و ارتقا می یابد هم چنان كه سازه هایی با قدمت بیشتر از ۱۵۰ سال الان مورد استفاده ساكنین آن است.
عابسی میانگین عمر ساختمان های كشور را حدود ۲۰ سال عنوان نمود و در ارتباط با هزینه سنگین و نادرست ساختمان سازی با مصارف بالای مصالح تصریح كرد: ضعف بالای ساخت و ساز در كشور تا آنجایی است كه برای گرم و خنك كردن آن در فصول مختلف بیشترین نرخ مصرف انرژی مورد استفاده قرار می گیرد.
مصرف انرژی در ایران تا ۲ برابر بیشتر از معیار جهانی
وی با استناد به آمار سرانه مصرف انرژی در ایران، مقدار آنرا تا ۲ برابر بیشتر از معیار جهانی اعلام و اظهار نمود: محاسبات تحقیق فوق برای اقلیم مازندران صحت آمار فوق را تائید می كند چنان كه اعداد و ارقام بزرگِ پژوهش، بر ضرورت بهینه سازی ساخت و ساز به جهت صرفه اقتصادی اشاره می كند.
این محقق، پژوهشگر و استاد دانشگاه، میزان بالای ردپای كربن در ساختمان سازی را غیر قابل مقایسه با محصولات كشاورزی، جابه جایی خودروها و هواپیماها، كامپیوتر سازی و انواع خدمات دیگر دانست و اخطار داد: اعدادی كه برای ردپای مصرف آب هم در این مطالعه به دست آمده حاكی از جدی بودن مبحث و بر ضرورت چاره جویی در این حوزه تاكید می كند.
عابسی با اشاره به اینكه مازندران دارای آمار بالای ساخت و ساز با استفاده از معادن قرضه نظیر سیمان نكا و مصالح رودهای هراز و تجن است، خاطرنشان كرد: پشت همه این ساخت و سازها با انبوه مصالح، آهن آلات و فولاد مصرف شده اثرات نامطلوب محیط زیستی وجود دارد كه معتقدم اگر تنها ۵ درصد در ارتقای سازه ها تلاش نماییم تأثیر ۵۰ درصدی در انتهای كار تجربه خواهیم كرد چونكه مصرف نهاده ها و كربن در ساخت بالا است.
دبیر كارگروه تخصصی پسماند و محیط زیست اتاق فكر توسعه و تعالی مازندران با یادآوری اینكه اعداد و ارقام به دست آمده مخصوص اقلیم مازندران است و این اعداد اساساً در مناطق خشك كشور پایین تر خواهد بود، اظهار داشت: مازندران منطقه ای است كه ساختمان ها در آن با مصالح زیاد ساخته شده و استفاده از اسكلت های بتونی و مصالحی نظیر گچ برای زیباسازی كاربرد بیشتری دارد كه این شیوه به هیچ وجه در جنوب كشور مرسوم نیست و احتمال اینكه ارقام به دست آمده بیشتر میزان ممكن در كشور باشد وجود دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه نوشیروانی بابل به استناد آمار اوج مصرف انرژی در تابستان اشاره و تصریح كرد: از ۶۰ هزار مگاوات برق مصرفی كشور ۲۱ هزار مگاوات برای خنك كننده ها و كولرها مصرف شده كه تقریباً ۳۵ درصد میزان مصرف را شامل می شود و اگر اصلاح اصول خانه سازی مورد توجه قرار گیرد اساساً این رقم به نصف كاهش پیدا خواهد نمود.
وی، رقم خنك كنندگی و استفاده از انرژی برای كولرها در دبی را ۵۰ درصد اعلام و تصریح كرد: اگر تنها كمی ملاحظات ساخت را از پایه رعایت نماییم و این اعداد و ارقام كمتر شده و به نسبت آلایندگی هم كاهش خواهد یافت.
عابسی با اشاره به اینكه از ۱۰۰ درصد انرژی تولیدی كشور تنها ۲۰ درصد سهم صنایع و كمتر از ۱۰ درصد به كشاورزی اختصاص دارد اظهار داشت: بیشتر از ۷۰ درصد انرژی به وسیله ساختمان ها بلعیده شده و چنانچه تنها بتوانیم درصد ناچیزی در ارتقا ساختمان ها بكوشیم اساساً در آن سوی معادله مشكلات زیست محیطی و انرژی مرتفع خواهد شد.
گزارش از نوید ساداتی، خبرنگار ایسنا
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب