، انقلاب اسلامی در چهل سالگی،
كارنامه دریایی و بندری ایران از ۵۷ تا ۹۷
به گزارش زمین دار شو حمل ونقل دریایی كشور همچون بخش هایی است كه به دلایل عمده همچون فضای رقابتی در حوزه توسعه بنادر طی سال های اخیر دستخوش تغییر و تحول شده است.
به گزارش زمین دار شو به نقل از ایسنا، حمل و نقل دریایی نقشی غیرقابل جایگزین در تجارت خارجی بخصوص تجارت فراقاره ای كشورها دارد و بعنوان ایمن ترین و به صرفه ترین شیوه حمل و نقل انبوه كالا نسبت به سایر شیوه های حمل و نقل، از جایگاهی كلیدی در رشد و توسعه اقتصادی كشورها برخوردار می باشد و هم اكنون بیشتر از ۹۰ درصد حمل ونقل بین المللی كالا توسط حمل ونقل دریایی به انجام می رسد. بخش حمل و نقل دریایی ایران همواره با بهره گیری از مزیت های ناشی از ۵۸۰۰ كیلومتر مرز ساحلی در استان ها و جزایر جنوبی و شمال كشور و با اتكا به ظرفیت ها و توان عملیاتی بنادر بازرگانی و ناوگان حمل و نقل دریایی خود با جابجایی بیشتر از ۹۰ درصد از كالاهای مربوط به تجارت خارجی كشور، نقشی حیاتی، غالب، منحصربه فرد و غیرقابل جایگزینی را در صحنه اقتصاد ملی و منطقه ای و تجارت خارجی كشور ایفا كرده است.
در كشور ما، جابه جایی حجم انبوه كالاها از بنادر و اسكله های بازرگانی (به عنوان دروازه های اصلی حمل و نقل دریایی ایران) بالغ بر ۸۵ درصد از تناژ صادرات و واردات كشور طی سال ۱۳۹۵ را به خود مختص كرده است. سازمان بنادر و دریانوردی بعنوان متولی حمل و نقل دریایی كشور؛ مدیریت، توسعه و بهره برداری از زیرساخت های بندری و دریایی شامل اسكل های بازرگانی و تاسیسات بندری، سیاستگذاری و نظارت بر ناوگان تجاری و نفتی و سنتی را عهده دار بوده و در تعاملی سازنده و پویا، كارآمدی سیستم حمل و نقل دریایی كشور را به ارمغان آورده است.
مهمترین دستاوردهای حمل ونقل بعد از انقلاب
ظرفیت سازی در بنادر، سرمایه گذاری در بنادر، بومی سازی توانمندی علمی و تخصصی ظرفیت سازی در بنادر، تولید و توسعه بنادر بزرگ جدید، كاركرد و تعییر نسل بنادر (از مراكز تخلیه و بارگیری – به زنجیره لجستیك كالا) را می توان خلاصه مهم ترین دستاوردهای بخش حمل ونقل دریایی طی چهار دهه بعد از پیروزی شكوهمند انقلاب اسلامی ایران بر شمرد كه در ادامه به هر یك از آنها اشاره خواهد شد.
چه میزان ظرفیت در بنادر بوجود آمده است؟
رویكرد سازمان بنادر و دریانوردی در زمینه ظرفیت سازی بنادر بازرگانی كشور نگاهی راهبردی و برنامه محور بوده كه اجرای آن بر مبنای طرح های جامعی مدنظر قرار گرفته و در زمینه توسعه ظرفیت ها و قابلیت های بنادر به موقع مطالعه شده اند. در این بین افزایش ۱۲ برابری ظرفیت نفتی و غیر نفتی بنادر بازرگانی كشور از ۱۹ میلیون تن در سال ۱۳۵۷ به ۲۳۳ میلیون تن در سال ۱۳۹۶، افزایش ۹۴ برابری ظرفیت كانتینری بنادر از ۷۵ هزارTEU در سال ۱۳۵۷ به بیشتر از ۷ میلیونTEU در سال ۱۳۹۶، افزایش ۴۸ برابری ظرفیت مسافری بنادر از ۵۰۰ هزار نفر در سال ۱۳۵۷ به ۲۴ میلیون نفر در سال ۱۳۹۶، افزایش ۴ برابری طول اسكله های بنادرتجاری اصلی از ۱۱ هزار متر در سال ۱۳۵۷ به ۳۷ هزار متر در سال ۱۳۹۶، افزایش ۶ برابری مساحت انبارهای سر پوشیده بنادر از ۲۶ هكتار در سال ۱۳۵۷ به ۱۴۷ هكتار در سال ۱۳۹۶ و افزایش ۷ برابری مساحت باراندازها و انبارهای روباز بنادر از ۱۶۴ هكتار در سال ۱۳۵۷ به ۱۱۹۷ هكتار در سال ۱۳۹۶ را می توان بعنوان ظرفیت بوجود آمده در بنادر بازرگانی كشور طی ۴۰ سال اخیر دانست.
سرمایه گذاری در بنادر
افزایش ۵۹۲ برابری میزان سرمایه گذاری سالیانه سازمان در توسعه زیرساختها (به قیمتهای جاری) از ۳.۱۷ به ۱۰۲۳۶ میلیارد ریال، افزایش ۹۰ هزار برابری سرمایه گذاری بخش غیردولتی (تجمعی) از رقم صفر به رقم ۹۰۸۱۸ میلیارد ریال در بنادر، افزایش ظرفیت پذیرش كشتی ها در بنادر از عمق ۱۰ متر و كشتی های با ظرفیت ۲۰ هزار تنی با تولید امكان پذیرش كشتی های خیلی بزرگ بالاتر از ۱۰۰ هزارتنی به بنادر با تامین عمق های لازم بخصوص عمق بیشتر از ۱۷ متر در كانال ها و حوضچه های بنادر هم حجم سرمایه گذاری صورت گرفته در بنادر كشور است.
كاركرد و تعییر نسل بنادر؛ از مراكز تخلیه و بارگیری به زنجیره لجستیك كالا
ماهیت بنادر بعد از انقلاب، از بنادر نسل اول (مراكز كه صرفا برای تخلیه و بارگیری كالا بود به سمت بنادر نسل دوم و سوم یعنی مراكزی به منظور تولید و پردازش كالا تغییر كرده است و هم اكنون در بنادر شهیدرجایی، شهیدبهشتی چابهار، امام خمینی(ره) و امیرآباد، زیرساختها و اراضی پشتیبانی لازم جهت فعالیت فراهم گشته است.
طرح توسعه مجتمع بندری شهیدرجایی
طرح توسعه مجتمع بندری شهیدرجایی در سه فاز افزایش ظرفیت كانتینری بندر به ۳ میلیون TEU، افزایش ظرفیت كانتینری بندر از ۳ به ۶ میلیون TEU و افزایش ظرفیت كانتینری بندر از ۶ به ۸ میلیون TEU مدنظر قرار گرفته است كه فاز ۱ در سال ۱۳۶۲ شروع و در سال ۱۳۶۴ به بهره برداری رسید. مرحله اول فاز دوم هم از سال ۱۳۸۴ شروع و در سال ۱۳۸۶ به بهره برداری رسید. مرحله دوم این فاز هم از سال ۱۳۹۴ شروع و در سال ۱۳۹۶ به بهره برداری رسید و در حال تكمیل تجهیزات است. در مورد فاز سوم هم باید اعلام نمود كه مرحله اول این فاز در سال ۱۳۹۶ به بهره برداری رسید و مرحله دوم آن هم از اردیبهشت ۱۳۹۷ شروع و در حال اجرا می باشد.
طرح توسعه بندر شهیدبهشتی چابهار
فاز اول این پروژه افزایش ظرفیت اسمی بندر از ۲.۵ به ۸.۵ میلیون تن (معادل ۶ میلیون تن) است كه در سال ۱۳۸۶ شروع و در سال ۱۳۹۶ به بهره برداری رسید و توسط دكتر روحانی؛ رئیس جمهوری راه اندازی شد و شامل ۴۵۰ هزار TEU كانتینری و ۱۶۵۰ هزار تن كالای فله است.
ساخت موج شكن های كوچك چند منظوره
موضوع ساخت و واگذاری موج شكن های كوچك چند منظوره با هدف بهره مندی مردم كشور در سواحل جنوبی در دستور كار این سازمان قرار گرفت و با تلاش صورت گرفته به تعداد ۴۹ موج شكن ساخته شد كه از این تعداد، ۳۰ مورد به سازمان شیلات و سه مورد به نیروی دریایی سپاه و ۲ مورد به نیروی دریایی ارتش واگذار شده است و تعداد ۱۴ مورد هم در اختیار سازمان بنادر و دریانوردی قرار دارد.
عملیات و بهره برداری از بنادر
در خصوص میزان عملیات و بهره برداری از بنادر هم باید تصریح كرد كه افزایش ۱۰ برابری عملیات تخلیه و بارگیری كالای نفتی و غیر نفتی از ۵.۱۵ میلیون تن در سال ۱۳۵۷ به بیشتر از ۱۵۶ میلیون تن در سال ۱۳۹۶، افزایش هفت برابری تخلیه و بارگیری كالای غیر نفتی از ۵.۱۵ میلیون تن در سال ۱۳۵۷ به بیشتر از ۱۰۸ میلیون تن در سال ۱۳۹۶، افزایش ۵۳ برابری تخلیه و بارگیری كانتینری از ۵۸ هزار TEU در سال ۱۳۵۷ به بیشتر از سه میلیونTEU در سال ۱۳۹۶ و افزایش ۷۰ برابری عملكرد مسافری بنادر از ۳۰۰ هزار نفردر سال ۱۳۵۷ به ۲۱ میلیون نفر در سال ۱۳۹۶ طی این سال ها مدنظر قرار گرفته است.
توسعه ناوگان دریایی
افزایش ۱۲ برابری ظرفیت ناوگان دریایی تجاری از ۵۲۵ هزارتن به ۶۲۵۰ هزارتن، افزایش ۱۴ برابری ظرفیت ناوگان نفتی از یك میلیون تن به ۱۴ میلیون تن و افزایش ۸۵۰۰ برابری ظرفیت ناوگان مسافری استاندارد از رقم صفر صندلی به رقم ۸۵۰۰ صندلی را می توان از عمده موارد توسعه در بخش ناوگان دریایی قلمداد كرد.
تحول، توسعه و رونق حمل و نقل مسافری
در خصوص تحول، توسعه و رونق حمل و نقل مسافری در بخش بندر و پایانه مسافری؛ ساماندهی، بازسازی، توسعه و افزایش ظرفیت در پایانه های ۱۷ بندر مسافری شامل بنادر شهید ذاكری، شهید حقانی، كیش، لنگه، لافت، شهید باهنر، پهل، هرمز و بهمن در استان هرمزگان، خرمشهر و آبادان در استان خوزستان، خارك، گناوه و بوشهر در استان بوشهر و تركمن و گز در استان گلستان و چابهار و هم توسعه و نوسازی ناوگان مسافربری دریایی از محل وجوه اداره شده با عرضه تسهیلات بانكی كم بهره و مشاركت و سرمایه گذاری بخش غیردولتی با هدف بسط فعالیت های حمل و نقل و گردشگری دریایی كه منجر به ایجاد ظرفیت بیشتر از ۲۴ میلیون نفر مسافر دریایی مدنظر قرار گرفته است. در حوزه شناورهای مسافربری هم تصویب اعطا ۱۵۸۰ میلیارد ریال تسهیلات وجوه اداره شده به بخش غیر دولتی برای ساخت تعداد ۳۹ فروند شامل مسافربری با ظرفیت ۴۹۴۱ صندلی صورت پذیرفته است.
جستجو و نجات دریایی
در بخش جستجو و نجات دریایی وجود ۷ مركز اصلی جستجو و نجات در بنادر چابهار، عباس، بوشهر، امام خمینی، انزلی، توشهر، امیرآباد، ۱۲ مركز فرعی جستجو و نجات دریایی، ۱۹ فروند شناور جستجو و نجات دریایی (سار)، ۴ فروند بالگرد اجاره ای جهت عملیات جستجو و نجات دریایی در بنادر چابهار، عباس، بوشهر، انزلی و امداد رسانی و نجات جان ۴۹۲ نفر و ارائه ۱۹۲ مورد خدمات پزشكی از مهم ترین مسائل قابل اشاره است. همینطور باید تصریح كرد كه تعداد مرگ و میر ناشی از سوانح دریایی در سال كمتر از ۱۰ نفر است، تعداد ۱۰ فروند شناور سار در مرحله عقد قرارداد هستند، تعداد ۲ فروند شناور سار بزرگ در حال ساخت است و تعداد یك فروند شناور سار مادر با قابلیت فرود بالگرد در حال ساخت است. در مورد خارج سازی شناورها هم باید اعلام نمود كه در طول شش سال قبل از مجموع ۳۴۳ فروند مغروقه شناسایی شده در آب های مجاور استان خوزستان، بوشهر و هرمزگان، ۲۱۶ فروند خارج سازی و یا در حال خارج سازی است.
خبرنگار: نیما علیپور
دبیر خبر: متین كاكویی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب